20-27 MAYIS AVRUPA HIV TESTİ FARKINDALIK HAFTASI’NDA HIV’E DİKKAT ÇEKİLECEK
HIV alanında test farkındalığının artırılmasını hedefleyen Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası’nın ikincisi 20-27 Mayıs 2024 tarihleri arasında gerçekleşecek. Kasım ve Mayıs aylarında yılda iki kez gerçekleşen hafta boyunca, ücretsiz ve kimlik bilgisi vermeden test yaptırabilecek yerler ve bilgileri paylaşılarak, Sağlık Bakanlığı’nın toplumu HIV enfeksiyonuna yönelik risklerden koruma hedefine hizmet ediliyor.
Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası’nın ilki; Gilead Türkiye ile, AIDS ve CYBHD, EKMUD, GUNIDER, HAKED, HIVEND, KLIMIK hekim dernekleri, konunun önemli paydaşı olan Pozitif-iz, Pozitif Yaşam, TAPV öncülüğünde geçtiğimiz Kasım ayında hayata geçirilmişti.
Yenilikçi tedaviler geliştirmeye odaklanarak HIV enfeksiyonunun ölümcül olmaktan çıkıp, yönetilebilir hale dönüştürülmesi için çalışan Gilead, HIV ile mücadelede hekim dernekleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte, 20-27 Mayıs Avrupa HIV Test Farkındalığı Haftası’nı ülkemizde de kutluyor. Avrupa’da yılda iki defa Kasım ve Mayıs aylarında gerçekleşen farkındalık haftası geçtiğimiz Kasım ayında ilk kez Türkiye’de de hayata geçirilmişti. Gilead Türkiye; AIDS ve CYBHD, EKMUD, GUNIDER, HAKED, HIVEND, KLIMIK hekim dernekleri ve konunun önemli paydaşı olan Pozitif-iz, Pozitif Yaşam, TAPV ile bir araya gelerek Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası’nı bu yıldan itibaren ülkemize kazandırmıştı. Bu vesileyle hayata geçirilen “Bugününü Test Et, Yarınını Tanı Kampanyası” ile de toplumdaki farkındalığın artırılması hedefleniyor.
Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası kapsamında, 2013 yılından bu yana, toplum, sağlık çalışanları ve karar vericilerde HIV testinin önemi konusunda farkındalık yaratılması amaçlanıyor. Avrupa’da olduğu gibi artık Türkiye’de de Kasım ve Mayıs aylarında 1 hafta Avrupa HIV Test Farkındalığı Haftası olarak etkinliklerle bu alana dikkat çeken bir haftaya dönüşüyor. Hafta boyunca düzenlenen etkinliklerde HIV testinin yanı sıra erken tanı ve tedaviye erişimin öneminin de anlatılması hedefleniyor. Ayrıca hafta kapsamında, test yaptırmak isteyenlerin ücretsiz ve kimlik bilgisi vermeden test yaptırabilecekleri yerler ve bilgileri paylaşılarak, Sağlık Bakanlığı’nın toplumu HIV enfeksiyonuna yönelik risklerden koruma hedefine hizmet ediliyor.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Fehmi Tabak, farkındalık haftasına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
“Erken tanı ve etkin tedavi yöntemlerinin kullanılması ve geniş çaplı kontrol programlarının kararlılıkla uygulanması sayesinde günümüzde HIV, artık ölümcül bir enfeksiyon olmaktan çıkıp kontrol altına alınabilir bir hale geldi. Buna rağmen toplumun çok geniş bir kesiminde halen HIV ve tedavi edilmediği takdirde dönüşebileceği AIDS ile ilgili yeterli bilgi ve farkındalık mevcut değil. HIV testi yaptırma konusundaki bilinçsizlik de tanının gecikmesine, enfeksiyonun ilerlemesine ve yayılmasına yol açıyor. HIV enfeksiyonunun önlenmesi ve HIV’den korunma için ilk basamak, farkındalıktır. HIV şüphesi taşıyan kişiler mutlaka sağlık birimlerine giderek test yaptırmalı. Avrupa’da da gerçekleştirilen Test Farkındalığı Haftası’nın bu farkındalığın artmasına katkıda bulunmasını hedefliyoruz. Hekimler olarak enfeksiyonun yayılımını önlemek için en öncelikli aksiyonun tanı koymak olduğuna inanıyoruz. Türkiye'de bir kez tanı aldıktan sonra tedaviye erişim olanaklarımız çok gelişmiş. Toplumda bulaşı azaltmak için mutlaka tanı koyabilme yüzdemizi artırmamız gerekli. Bunun için de başta risk altındaki kişilere yönelik olmak üzere teste erişim olanaklarını kolaylaştırmalı, genişletmeli ve güçlendirmeliyiz. Test Farkındalık Haftası bu noktada toplumdaki farkındalığı artırmak adına önemli bir adım olarak değerlendirilmelidir.”
Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası’nın geçtiğimiz Kasım ayından itibaren Türkiye’de de hayata geçirilmesinin farkındalık adına çok önemli olduğuna dikkat çeken Gilead Türkiye Medikal Direktörü Dr. Serhan Sevgi, “Yenilikçi tedaviler geliştirme ve her basamakta tedaviye ulaştırma konularına odaklı bir şirket olan Gilead, kuruluş felsefesinden aldığı ilhamla HIV’in ‘ölümcül’ bir enfeksiyon olmaktan çıkıp, kronik bir enfeksiyona dönüşmesine öncülük etti. Türkiye’de toplum genelinde HIV bilinci hâlâ çok düşük seviyelerde. Gilead olarak biz de toplum sağlığı sorunu olan HIV ile mücadeleye, birleştirici ve sürdürülebilir yaklaşımlarla öncü olmaya devam ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.
HIV ARTIK KONTROL ALTINA ALINABİLİR HALE GELDİ
1980’lerin başında ortaya çıkan HIV, geliştirilen tedavi yöntemleri ile günümüzde tedavi edilebilen kronik bir enfeksiyon halini aldı. Erken tanı ve etkin tedavi yöntemlerinin kullanılması ve geniş çaplı kontrol programlarının kararlılıkla uygulanması sayesinde günümüzde HIV, artık ölümcül bir enfeksiyon olmaktan çıkıp kontrol altına alınabilir bir hale geldi. HIV ile yaşayan kişilerin, doğru tedaviyle işlerine, okullarına, yaşamlarına devam edebildiği, bulaştırma risklerinin kalmadığı ve doğal yollarla çocuk sahibi olabildikleri biliniyor.
Buna rağmen toplumun çok geniş bir kesiminde halen HIV ve tedavi edilmediği takdirde dönüştüğü AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) ile ilgili yeterli bilgi ve farkındalık mevcut değil. Bilgi ve farkındalığın olmayışı, HIV testi yaptırma konusunda da bilinçsizliğe yol açarak enfeksiyonun ilerlemesine ve yayılmasına yol açıyor. Türkiye, tedaviye erişim ve tedavide başarılı ancak, test ve tanıda hedeflerin gerisinde kalıyor.