Genel olarak ileri yaş kadın hastalığı gibi düşünülen idrar kaçırma, genç hastalarda da yaygın görülüyor. Toplumda “Doğum yapan kadın idrar kaçırır” ya da “kadın gülünce, öksürünce bazen idrar kaçırır” gibi bazı yanlış düşünceler bulunuyor. İdrar kaçırmanın yaş grubu fark etmeksizin mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Maalesef kadınlar utandıkları için ya da bu durumu normalleştirdikleri için doktora başvurmuyor. Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Ecem Eren, idrar kaçırma nedenleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
İdrar kaçırma, istemsiz olarak idrarın mesaneden dışarı sızması durumudur ve tıbbi adıyla "üriner inkontinans" olarak bilinir. Bu durum, sosyal ve hijyenik sorunlara yol açabilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. İdrar kaçırma, çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir. Stres tipi, sıkışma tipi ve her ikisinin beraber görüldüğü karma tipte görülebilir.
Doğum sonrası pelvik bölge kasları güçsüzleşebiliyor
Doğum yapma, yaşlanma, obezite ve ağır fiziksel aktiviteler pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Pek çok kadın için doğum yapmak travmatik bir süreç haline dönüşebilmektedir. Doğum sonrasında pelvik kaslar ve bağlar yırtılabilir, hatta kopabilir. Doğumlardan sonra hastaların buradaki kasların ve bağların durumu açısından tekrar değerlendirilmesi gerekmektedir. Örneğin öksürünce, hapşırınca, yerden bir şey almak için eğildiğinde kasların ve bağların zayıf olması idrar kaçırmaya sebep olabilmektedir. Bu bağlar ve kaslar düzgün bir şekilde onarılmazsa ilerleyen aşamalarda mesane sarkması veya rahim sarkması denilen durumlar da ortaya çıkabilmektedir.
Bazı ilaçlar ve enfeksiyonlar da idrar kaçırmaya neden olabiliyor
Menopoz sonrası östrojen seviyelerinin düşmesi, idrar yolu ve mesane dokularının incelmesine ve zayıflamasına yol açabilir. Bazı ilaçlar, idrar kaçırmayı artırabilir. Diüretikler (idrar söktürücüler) buna örnektir. Bazı hastalarda enfeksiyonlar, mesane taşları veya tümörler idrar kaçırmaya neden olabilmektedir. Enfeksiyonun tedavisi veya taş varsa bunun tedavisini gördükten sonra idrar kaçırma sorunu ortadan kalkabilmektedir. Fakat bunlar dışında aylar, yıllar süren idrar kaçırmalarda aslında sorun anatomik olabilir.
İdrar kaçırma günlük hayatı olumsuz etkiliyor
Hastalar genellikle uzun süre bir yerde duramamakta, çalışamamakta, ped kullanmadan dışarı çıkamamakta, spor yapamamakta ve uzun yolculuğa gidememektedir. Sürekli ped kullanmaktan tahriş olmak, kaşıntı, kötü koku yine hastaların yaşadığı olumsuzluklar arasında yer almaktadır. Gece sık sık uyanıp tuvalete gitmek de normal bir durum değildir. Gecede 3-5 kere tuvalet için kalkmak uykuyu da sürekli bölmektedir. Kaliteli uyku insan sağlığı için çok önemlidir. Bu kadar bölünmesi kişinin hayat kalitesini büyük ölçüde bozmaktadır. İdrar kaçırma hafife alınmayacak ciddi ve önemli bir konudur altta başka problemler olabilir. Kadınlar utandıkları için bunu gizleyebilmektedir.
Yaşam tarzı değişiklikleri tedaviye destek olabiliyor
İdrar kaçırmayla baş etmek için gerek medikal gerekse cerrahi tedaviler mevcuttur. Kilo verme, kafein ve alkol tüketiminin azaltılması, sıvı alımının düzenlenmesi gibi yaşam tarzı değişiklikleri tedaviye yardımcı olmaktadır. Mesane kaslarının kontrolünü artıran medikal tedaviler mevcuttur. Kegel egzersizleri ile de pelvik bölge kasları güçlendirilebilmektedir. Bazı durumlarda Kegel egzersizleri yeterli olmayabilir. Örneğin stres tipi idrar kaçırma olarak tanımlanan problemlerde cerrahi ile çok yüksek fayda sağlanabilmektedir. Hastalar tedavi sonrası “keşke tedavisini daha önce olsaydım yıllarca bunu çekmek zorunda kalmazdım” diyebilmektedir. İdrar kaçırma şikayeti olan kadınların, durumlarını değerlendirmek ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için kadın hastalıkları uzmanına mutlaka başvurmaları gerekmektedir.
